Vitamin C là một trong những loại vitamin quen thuộc với chúng ta. Vậy các bạn đã biết rõ về loại vitamin này là gì chưa? Bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn một số kiến thức cơ bản và những điều có thể bạn chưa biết về loại vitamin này nhé.
Vitamin C là gì?
Vitamin C là một loại axit ascorbic thường ở dạng tinh thể trắng, có thể hòa tan dễ dàng trong nước và tan được trong ethanol 96. khó tan trong rượu và trên thực tế không tan được trong ether và clorofom cũng như trong dung môi hữu cơ. Chúng tồn tại được ở 100°C trong môi trường trung tính và acid. Trong không khí chúng bị oxy hóa bởi O2, khi có sự hiện diện của Fe và Cu thì càng bị oxy hóa nhanh hơn.
Hiện nay vitamin C có rất nhiều dạng như tinh thể, bột, viên con nhộng, viên nén,…. Hàm lượng Vitamin ở trong các dạng này khác nhau. Với các dạng khác nhau sẽ có liều dùng và cách dùng khác nhau. Nên khi sử dụng bạn cần độc kĩ hưỡng dẫn về liều lượng trước khi sử dụng. Không dùng liều lượng cao hơn hoặc thấp hơn hay lâu hơn theo như khuyến cáo.
Sau đây là một số cách dùng phổ biến:
- Các viên nhai bạn cần phải nhai hoàn toàn trước khi nuốt và uống nhiều nước sau khi nuốt.
- Dạng cao su thì bạn có thể nhai bao lâu tùy ý, nhai xong có thể nhổ bỏ.
- Các viên dạng phóng thích chậm thì nên nuốt trọn không nhai.
- Với dạng nước thì đong theo từng muỗng hoặc ly đo.
Những lợi ích của Vitamin C
Trong cơ thể vitamin C hoạt động như 1 chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do (gốc tự do là các hợp chất được hình thành khi cơ thể chúng ta chuyển thức ăn thành năng lượng hoặc chúng cũng có mặt trong môi trường từ khói thuốc, ô nhiễm không khí và tia cực tím mặt trời mà chúng ta tiếp xúc). Vì thế, chúng có thể giúp cơ thể chúng ta chống lại bệnh tật tốt hơn.
Ngoài ra, chúng còn có tác dụng quan trọng đối với xương, các mô liên kết, cơ bắp và mạch máu. Chúng còn giúp cho việc hấp thụ chất sắt dễ dàng hơn, nhờ đó mà cơ thể tạo ra được nhiều hồng cầu hơn. Dưới đây là những công dụng hữu hiệu nhất của Vitamin C.
Tăng cường hệ miễn dịch
Vitamin C hỗ trợ hàng rào biểu mô chống lại các tác nhân gây bệnh, thúc đẩy hoạt động chống oxy hóa của cơ thể, giúp cho các tế bào tránh khỏi các tổn thương từ gốc tự do. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ chức năng hoạt động của các tế bào giúp bảo vệ và làm tăng khả năng miễn dịch của cơ thể.
Phòng chống lão hóa mắt và đục thủy tinh thể
Vitamin C có chứa chất chống oxy hóa và hỗ trợ làm tăng lượng máu đến mắt, cải thiện sức khỏe mắt và phòng chống bệnh đục thủy tinh thể, các bệnh về mắt như bệnh thoái hóa điểm vàng,…
Ở người cao tuổi có thể trì hoãn bệnh đục thủy tinh thể hoặc làm cho tình trạng bệnh không phát triển nhanh bằng cách có một chế độ ăn giàu vitamin C.
Ngăn ngừa các triệu chứng trầm trọng của cảm lạnh
Dùng vitamin C trong điều trị cảm lạnh thông thường đã gây ra một số tranh cãi. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu cho thấy dùng 1-3 gram có thể rút ngắn quá trình cảm lạnh từ 1 đến 1,5 ngày.
Mặc dù không phải là thuốc chữa cảm lạnh, nhưng chúng có thể ngăn ngừa các triệu trứng trầm trọng hơn xảy ra như là viêm phổi hoặc nhiễm trùng phổi.
Cải thiện sắc đẹp
Vitamin C là thành phần chính trong việc giúp cơ thể sản xuất ra collagen, một loại protein rất quan trọng phát triển các mô liên kết như da, xương, cơ, cấu trúc cơ thể, đặc biệt trong các sụn khớp và các dây chằng. Thậm chí chúng còn là chất làm tăng cường hấp thu sắt vào cơ thể. Vì vậy, bổ sung thực phẩm nhiều vitamin C cho bữa ăn cũng là cách để giúp mái tóc mượt, nhanh dài, giảm rụng tóc và cải thiện sự đàn hồi của làn da của bạn.
Ngăn ngừa viêm xương khớp
Uống vitamin C từ các nguồn thực phẩm hoặc từ các chất bổ sung canxi ascorbate dường như ngăn ngừa mất sụn và làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở những người bị viêm xương khớp.
Những lợi ích khác
Sử dụng vitamin C cùng với sắt có thể làm tăng lượng chất sắt mà cơ thể hấp thụ ở người lớn và trẻ em.
Chúng cũng giúp giảm viêm hiệu quả giúp chấn thương mau lành hơn, những người thường xuyên tập luyện hoặc vận động nặng sẽ cần phải chú ý bổ sung Vitamin C nhiều hơn. Vì việc sử dụng vitamin C trước khi tập thể dục nặng, chẳng hạn như chạy marathon, có thể ngăn ngừa nhiễm trùng đường hô hấp trên có thể xảy ra sau khi tập thể dục nặng.
Ngoài ra, vitamin C cũng góp phần ngăn ngừa ung thư và bệnh tim mạch do chống lại gốc tự do và làm giảm Cholesterol có hại trong máu.
Hàm lượng Vitamin C cần thiết mỗi ngày
Lượng Vitamin C bạn cần dùng mỗi ngày sẽ thay đổi tùy vào độ tuổi của từng người. Dưới đây là bảng liệt kê hàm lượng bạn cần nạp mỗi ngày theo độ tuổi.
Độ tuổi | Liều khuyên dùng |
---|---|
Trẻ em dưới 6 tháng | 40 mg |
Trẻ từ 7-12 tháng | 50 mg |
Trẻ em từ 1-3 tuổi | 15 mg |
Trẻ em từ 4-8 tuổi | 25 mg |
Trẻ em từ 9013 tuổi | 45 mg |
Nam từ 14-18 tuổi | 75 mg |
Nữ từ 14-18 tuỏi | 65 mg |
Đàn ông | 90 mg |
Phụ nữ | 75 mg |
Bà bầu (còn trẻ) | 80 mg |
Bà bầu (phụ nữ) | 85 mg |
Bà bầu cho con bú (còn trẻ) | 115 mg |
Bà bầu cho con bú (phụ nữ) | 120 m |
Lưu ý: Nếu bạn có hút thuốc, hãy tăng thêm 35mg nữa vào các hàm lượng được đề nghị hằng ngày ở trên.
Giới hạn tối đa là 2000mg mỗi ngày vì thế bạn có thể nạp khoảng 500mg mỗi ngày mà không có bất kỳ hậu quả nào cả (ngoại trừ 1 số trường hợp có thể gây khó chịu cho dạ dày, vì thế bạn nên hạn chế nạp Vitamin từ nguồn có chứa axit).
Thực phẩm chứa Vitamin C
Vitamin C có hầu hết trong các loại rau củ quả. Vì thế, bạn nên ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm khác nhau để bổ sung vitamin cho cơ thể. Bạn có thể tham khảo 12 loại thức ăn giàu vitamin dưới dây.
Các loại trái cây giàu Vitamin C không nên bỏ qua
- Trái cây họ cam, quýt: Cam, buổi, tắc…và nước ép của chúng.
- Tiêu xanh, đỏ
- Kiwi
- Trái ổi
- Bông cải xanh
- Dâu tay
- Dưa đỏ
- Khoai tây
- Cà chua
Một số loại đồ uống cũng được bổ sung thêm Vitamin C, bạn nên đọc kĩ nhãn dán trên sản phẩm để biết hàm lượng được nạp vào.
Vitamin C có thể bị giảm sút khi thức ăn để lâu hoặc qua chế biến bằng nhiệt (hấp, luộc, chiến, nướng….). May mắn là những thực phẩm giàu Vitamin thường là trái cây và chúng ta không cần phải chế biến chúng trước khi ăn.
Tác hại của việc thiếu hoặc thừa vitamin C?
Các triệu trứng dễ gặp khi bị thiếu Vitamin C là mệt mỏi, cơ bắp yếu, hay đau cơ, khớp, chảy máu nướu rang phá ban ở chân. Thiếu hụt kéo dài sẽ gây ra bệnh Scurvy, mặc dù hiếm gặp nhưng nó khá nghiêm trọng nếu mắc phải.
Vậy khi thừa vitamin C sẽ có những triệu chứng gì? Hiện nay, các triệu chứng được ghi nhận phổ biến nhất là buồn nôn, tiêu chảy, chuột rút cơ bụng và rối loạn tiêu hóa. Lượng Vitamin C cao có thể làm tăng nồng độ oxalate và axit uric trong nước tiểu và có khả năng gây nên sỏi thận, đặc biệt là ở người bị rối loạn thận, tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chưa chắn chắn về vấn đề này.
Bên cạnh đó, do tính chất giúp tăng hấp thụ sắt tốt hơn nên nó có thể gây nên dư thừa sắt trong cơ thể, tuy nhiên ở người khỏe mạnh thì điều này không đáng quan tâm. Trong 1 số điều kiện nhất định thì Vitamin C có thể làm tăng oxy hóa và tổn thương đến DNA và phát triển ung thư. Tuy nhiên nó chỉ xảy ra khi bạn dùng liều lượng Vitamin C rất cao.
Mặc dù rủi ro về việc dùng quá liều Vitamin C là không nghiêm trọng. Nhưng bạn cũng nên cân nhắc kĩ lượng vitamin cung cấp cho cơ thể để mang hiệu quả tốt nhất.
Lưu ý khi bổ sung Vitamin C
Vitamin C có rất nhiều lợi ích, tuy nhiên nó cũng có gây nên một số ảnh hưởng hay tương tác với các phác đồ điều trị bệnh hoặc thuốc. Dưới đây là một số ví dụ
- Ảnh hưởng đến việc điều trị ung thư: Vitamin C có thể làm cho phương pháp điều trị ung thư như hóa trị hoặc xạ trị trở nên kém hiệu quả. Chưa rõ là do Vitamin C bảo vệ các tế bào ưng thư khỏi các biện pháp chữa trị hay là bảo vệ các mô bình thường khỏi bị hư hại. Nhưng nếu bạn đang điều trị ung thư thì cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cũng như là các chất chống oxy hóa khác.
- Khi Vitamin C kết hợp với các chất chống oxy hóa khác như là (Vitamin E hoặc Selen và Beta Carotene chẳng hạn thì nó sẽ làm giảm tác dụng của thuốc kiểm soát Cholesterol (có statin và niacin).
- Không đột ngột dừng uống sau 1 thời gian dài đang dùng liều cao hoặc đang thiếu Vitamin C. Các triệu chứng khi dừng đột ngột có thể gặp như là chảy máu nướu rắng, mệt mỏi, xuất hiện các điểm màu đỏ hoặc xanh ở nang long. Tuân thủ nghiêm chỉnh chỉ định của bác sĩ về việc giảm liều dùng.
Như vậy bạn đã biết thêm được các thông tin về vitamin C, hi vọng các thông tin ở trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại Vitamin này để sử dụng nó có hiệu quả nhất. Chúc các bạn có nhiều sức khỏe.
Nguồn tham khảo: thehinh.com; runnersworld.com; marathonguide.com; marathonhcmc.com; vietnamtrailseries.com